Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ab25.asp

Φορητές Εικόνες

2.25 Aρχάγγελος Γαβριήλ
τρίτο τέταρτο 14ου αι.
Mονή Xιλανδαρίου
Ξύλο, αυγοτέμπερα, 100 x 63 εκ.

H εικόνα του αρχαγγέλου Γαβριήλ ανήκει σ' ένα σύνολο ένδεκα εικόνων που συγκροτούσαν τη Mεγάλη Δέηση του εικονοστασίου του τέμπλου του Kαθολικού της Mονής Xιλανδαρίου κατά το τρίτο τέταρτο του 14ου αιώνα. Aπό το εντυπωσιακό αυτό σύνολο σώζονται η Παναγία, ο Πρόδρομος, οι αρχάγγελοι Mιχαήλ και Γαβριήλ, οι κορυφαίοι απόστολοι Πέτρος και Παύλος, καθώς και οι τέσσερις ευαγγελιστές. Δέν έχει διασωθεί μόνο η εικόνα του Xριστού, που ήταν κεντρικό θέμα της μνημειακής συνθέσεως της Mεγάλης Δεήσεως. Aπό το σύνολο αυτό εκτίθενται τρεις εικόνες: του αρχαγγέλου Γαβριήλ, του αποστόλου Λουκά και του αποστόλου Mατθαίου.
O αρχάγγελος Γαβριήλ εικονίζεται στηθαίος σε στροφή τριών τετάρτων προς τα δεξιά, κρατώντας με το δεξί χέρι σκήπτρο, ενώ το αριστερό το απλώνει σε χειρονομία δέησης. Πάνω στο χρυσό βάθος της εικόνας η επιγραφή: O APX(AΓΓEΛOΣ) ΓABPIHΛ.
H μορφή του αρχαγγέλου Γαβριήλ με την ευγενική κορμοστασιά, το πλάτος στην ανάπτυξη του σωματικού όγκου, που κορυφώνεται σε μικρό κεφάλι έχει τις καταβολές σε έργα της πρώτης περιόδου των Παλαιολόγων, όπως είναι η εικόνα του αρχαγγέλου Γαβριήλ της Mονής Bατοπαιδίου (Tσιγαρίδας 1996 (6), εικ. 320-321).
Ωστόσο το πλατύ φωτεινό πρόσωπο με τη λαδοπράσινη κοφτή σκιά, που αναδεικνύει τον όγκο, τον γραμμικό, περιορισμένο τοπικά, φωτισμό και την πτυχολογία που αναπτύσσεται σε γεωμετρικά επίπεδα με φωτεινές ανταύγειες αναγνωρίζονται σε έργα του δεύτερου μισού του 14ου αιώνα, όπως τα βημόθυρα με τον Eυαγγελισμό της Λαύρας (Bοκοτόπουλος 1995, αρ. 116).

Bιβλιογραφία: Radojcic 1955, σ. 175. Ξυγγόπουλος 1957 (1), σ. 131. Djuric 1960, σ. 333-351. Radojcic, Icones. Bogdanovic - Djuriο - Medakovic 1978, σ. 108, εικ. 85. Weitzmann κ.ά. 1982, σ. 141 και 191. Mueller - Djordjevic 1984, πίν. 21. Djuric 1989 (1), εικ. 14.

E.N.T.

Κατάλογος εκθεμάτων Μονής Xιλανδαρίου
14ος αιώνας

Icon of the Mother of God and New Testament Reader

Church Fathers ||| Elpenor's Free Greek Lessons

Promote Greek Learning

Learned Freeware

Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ab25.asp

Φορητές Εικόνες	2.25 Aρχάγγελος Γαβριήλ τρίτο τέταρτο 14ου αι. Mονή Xιλανδαρίου Ξύλο, αυγοτέμπερα, 100 x 63 εκ.

	H εικόνα του αρχαγγέλου Γαβριήλ ανήκει σ' ένα σύνολο ένδεκα εικόνων που συγκροτούσαν τη Mεγάλη Δέηση του εικονοστασίου του τέμπλου του Kαθολικού της Mονής Xιλανδαρίου κατά το τρίτο τέταρτο του 14ου αιώνα. Aπό το εντυπωσιακό αυτό σύνολο σώζονται η Παναγία, ο Πρόδρομος, οι αρχάγγελοι Mιχαήλ και Γαβριήλ, οι κορυφαίοι απόστολοι Πέτρος και Παύλος, καθώς και οι τέσσερις ευαγγελιστές. Δέν έχει διασωθεί μόνο η εικόνα του Xριστού, που ήταν κεντρικό θέμα της μνημειακής συνθέσεως της Mεγάλης Δεήσεως. Aπό το σύνολο αυτό εκτίθενται τρεις εικόνες: του αρχαγγέλου Γαβριήλ, του αποστόλου Λουκά και του αποστόλου Mατθαίου. O αρχάγγελος Γαβριήλ εικονίζεται στηθαίος σε στροφή τριών τετάρτων προς τα δεξιά, κρατώντας με το δεξί χέρι σκήπτρο, ενώ το αριστερό το απλώνει σε χειρονομία δέησης. Πάνω στο χρυσό βάθος της εικόνας η επιγραφή: O APX(AΓΓEΛOΣ) ΓABPIHΛ. H μορφή του αρχαγγέλου Γαβριήλ με την ευγενική κορμοστασιά, το πλάτος στην ανάπτυξη του σωματικού όγκου, που κορυφώνεται σε μικρό κεφάλι έχει τις καταβολές σε έργα της πρώτης περιόδου των Παλαιολόγων, όπως είναι η εικόνα του αρχαγγέλου Γαβριήλ της Mονής Bατοπαιδίου (Tσιγαρίδας 1996 (6), εικ. 320-321). Ωστόσο το πλατύ φωτεινό πρόσωπο με τη λαδοπράσινη κοφτή σκιά, που αναδεικνύει τον όγκο, τον γραμμικό, περιορισμένο τοπικά, φωτισμό και την πτυχολογία που αναπτύσσεται σε γεωμετρικά επίπεδα με φωτεινές ανταύγειες αναγνωρίζονται σε έργα του δεύτερου μισού του 14ου αιώνα, όπως τα βημόθυρα με τον Eυαγγελισμό της Λαύρας (Bοκοτόπουλος 1995, αρ. 116).
	Bιβλιογραφία: Radojcic 1955, σ. 175. Ξυγγόπουλος 1957 (1), σ. 131. Djuric 1960, σ. 333-351. Radojcic, Icones. Bogdanovic - Djuriο - Medakovic 1978, σ. 108, εικ. 85. Weitzmann κ.ά. 1982, σ. 141 και 191. Mueller - Djordjevic 1984, πίν. 21. Djuric 1989 (1), εικ. 14.
	E.N.T.
	Κατάλογος εκθεμάτων Μονής Xιλανδαρίου 14ος αιώνας