Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ae37.asp

ELPENOR - Home of the Greek Word

Athos Holy Mount

Εικονογραφημένα Χειρόγραφα
5.37 Ευαγγέλιο
18ος αι.
Μονή Καρακάλλου, κωδ. 272
Χαρτί, 28,5 x 20,5 έκ., φφ. 302.



ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ

Το χειρόγραφο περιέχει τις ευαγγελικές περικοπές του έτους (φ. 2α), τα Ευαγγέλια του Μηνολογίου (φ. 263α) και τα ένδεκα Εωθινά (φ.292β). Το κείμενο είναι σε μία στήλη των είκοσι στίχων και η γραφή μαύρου χρώματος με ερυθρές επικεφαλίδες και τυπικές σημειώσεις. Η στάχωση είναι ξύλινη με αργυρεπίχρυση μεταλλική επένδυση που έχει στην α' όψη παράσταση της Σταύρωσης και στη β' όψη το Χριστό και τους αποστόλους Πέτρο και Παύλο.

Σημείωμα στο φ. 301β αναφέρει πρώτα ότι έγινε σφάλμα κατά το δέσιμο του, ότι το βιβλίο είναι της Μονής των Αγίων Αποστόλων του Καρακάλλου, ότι έγινε με δαπάνη του κυρ Ασωτάν σε μνημόσυνο των γονέων του και ότι το χειρόγραφο είναι έργο του ιερομόναχου Δαμασκηνού του «ιβερήτι και χαντζή». Στις παραστάσεις μάλιστα των ευαγγελιστών και στους κώδικες που υπάρχουν πάνω στα αναλόγιά τους τα κείμενα είναι γεωργιανά.

Οι ολοσέλιδες απεικονίσεις των ευαγγελιστών Ιωάννη (φ. 1β), Ματθαίου (φ. 45β), Λουκά (φ. 122β) και Μάρκου (φ. 206β) δείχνουν τη συνέχιση της παράδοσης της εικονογράφησης. Το χειρόγραφο έχει επίσης ένα επίτιτλο και ένα αρχικό γράμμα Ε (φ. 2α), ενώ δεν έχουν γίνει άλλα τρία επίτιτλα στα φύλλα 46α, 123α και 207α, παρά το ότι είχε προβλεφθεί χώρος.

Η τεχνοτροπία των παραστάσεων δείχνει έργο του πρώτου μισού του 18ου αιώνα, με έντονη διακοσμητική διάθεση και λαμπρότητα (χρήση χρυσού), στοιχείο αναβίωσης της παλαιολόγειας τέχνης. Το χειρόγραφο είναι σημαντικό, γιατί δείχνει τη συνέχιση της διακόσμησης των χειρογράφων στον 18ο αιώνα, τη σχέση του Αγίου Όρους με την Ιβηρία και την πιθανότητα στο έργο να εκπονήθηκε στο Άγιον Όρος ή στη Θεσσαλονίκη.

Βιβλιογραφία: Λάμπρος 1900, σ. 474. Θησαυροί 1979, σ.302-303.
Χ.Μ.-Τ.
Κατάλογος εκθεμάτων Mονής Kαρακάλλου
18ος αιώνας

 

The Authentic Greek New Testament Bilingual New Testament I

Icon of the Mother of God and New Testament Reader Promote Greek Learning
Three Millennia of Greek Literature

Learned Freeware

 

Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ae37.asp