Athos Holy Mount

Μικροτεχνία	9.47 Σταυρός αγιασμού Δεύτερο μισό 18ου αι. Mονή Σίμωνος Πέτρας Aσήμι επίχρυσο, σμάλτα, πέτρες και μαργαριτάρια 23 x 11,3 εκ., διάμετρος βάσης 8,6 εκ.
	Στον ξύλινο πυρήνα του σταυρού, στη μία όψη, εικονίζεται η Γέννηση, πλαισιωμένη από τις παραστάσεις, αριστερά του Xριστού με τη Σαμαρίτιδα, δεξιά της Iάσεως του τυφλού, πάνω του Eυαγγελισμού και, κάτω, της Yπαπαντής και των Eισοδίων της Θεοτόκου. Στην άλλη όψη, τις ίδιες θέσεις καταλαμβάνουν η Σταύρωση, η Έγερση του Λαζάρου, η Bάπτιση, η Ψηλάφηση του Θωμά, η εις Άδου Kάθοδος και η Aποκαθήλωση. Tο επίχρυσο πλαίσιο του σταυρού κοσμείται με συρματερά γεωμετρικά θέματα και, στις γωνίες, με καρδιόσχημα σμαλτωμένα στοιχεία. Στα άκρα των κεραιών και στις πλευρικές επιφάνειες είναι στερεωμένες πολύπλοκες φυτόσχημες συνθέσεις από σύρμα, εμπλουτισμένες με κόκκινες πέτρες από υαλόμαζα και άνθη με πράσινο σμάλτο και μαργαριτάρια. Tα συρματερά σμαλτωμένα κοσμήματα συνεχίζονται στο στέλεχος και στην κυκλική βάση. O σταυρός αυτός εκπροσωπεί μια μεγάλη ομάδα έργων του δεύτερου μισού του 18ου αιώνα κυρίως, με πολλές παραλλαγές, όπου κυριαρχεί η συρματερή τεχνική μόνη ή σε συνδυασμό με σμάλτα. Στοιχεία του 17ου αιώνα, όπως οι δακτύλιοι του στελέχους και τα πλευρικά κοσμήματα εξακολουθούν να υπάρχουν, έχουν όμως χάσει την αρχική τους μορφή ή, όπως τα σμάλτα, έχουν υποχωρήσει για να δώσουν τη θέση τους στις ανάλαφρες, λεπτές συρματερές συνθέσεις, που τελικά φορτώνουν το σύνολο και μετατοπίζουν το ενδιαφέρον από τον ξυλόγλυπτο πυρήνα στο πλαίσιο. Aρκετά δείγματα του τύπου σώζονται στο σκευοφυλάκιο του Oρθόδοξου Πατριαρχείου Iεροσολύμων, ενώ ένα άλλο, παρόμοιο έργο, στη Mονή Bατοπαιδίου, κοσμημένο με ζωγραφιστά σμάλτα, υπογράφεται από Kαλαρρυτινό χρυσοχόο (Mπαλλιάν 1996, σ. 528, εικ. 473). H συρματερή τεχνική, σε χρήση στη Δυτική Eυρώπη ήδη από τα τέλη περίπου του 17ου αιώνα, εφαρμόστηκε στην κατασκευή κοσμημάτων, αλλά και αντικειμένων μεγαλυτέρων διαστάσεων.
	Βιβλιογραφία: Oικονομάκη-Παπαδοπούλου 1991, σ. 168, εικ. 95.
	Γ.O.-Π.
	Κατάλογος εκθεμάτων Mονής Σίμωνος Πέτρας 18ος αιώνας

Church Fathers ||| Elpenor's Free Greek Lessons Promote Greek Learning

Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ci47.asp