Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218aa3.asp

ELPENOR - Home of the Greek Word

Athos Holy Mount

Μνημειακή Ζωγραφική
1.3 Τοιχογραφία του παρεκκλησιού της Σκήτης της Αγίας Τριάδος
γύρω στα 1260-1270
Μονή Χιλανδαρίου
Νωπογραφία, 146 x 88 εκ.



ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ

Πρόκειται για αποτοιχισμένα λείψανα της διακοσμήσεως του ερειπωμένου παρεκκλησίου της Μεταμορφώσεως της Σκήτης της Αγίας Τριάδος, ενός μικρού μονόχωρου ναού που βρίσκεται κοντά στη Μονή Χιλανδαρίου. Από την αρχική διακόσμηση, που χρονολογείται γύρω στα 1260-1270, έχει διατηρηθεί τμήμα του διακόσμου στην αψίδα του ιερού, καθώς και ελάχιστα σπαράγματα τοιχογραφιών που φυλάσσονται στη Μονή.

Ειδικότερα στη μικρών διαστάσεων ημικυκλική αψίδα διατηρείται κατά το ήμισυ η παράσταση της Παναγίας στον τύπο της Νικοποιού, η οποία κρατεί με τα δύο της χέρια μετάλλιο μέσα στο οποίο εικονίζεται στηθαίος ο Χριστός. Την Παναγιά συνοδεύουν δύο Άγγελοι, στηθαίοι, σεβίζοντες, από τους οποίους διατηρείται αυτός αριστερά, εικονιζόμενος σε στάση τριών τετάρτων προς την Παναγία. Σώζονται ακόμη στην κάτω ζώνη διακοσμήσεως δυο ολόσωμοι ιεράρχες, σε αυστηρή μετωπική στάση, ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, σε κακή κατάσταση διατηρήσεως, και ο άγιος Γρηγόριος ο Μέγας, Πάπας Ρώμης.

Κύριο χαρακτηριστικό της τέχνης των τοιχογραφιών είναι το τολμηρό ζωγραφικό πλάσιμο του προσώπου, που αποδίδεται σε πλατιές επιφάνειες με αίσθηση του όγκου, τα ζωηρά χρώματα με έντονες αντιθέσεις ανάμεσα στις πράσινες σκιές και στη ρόδινη σάρκα που θερμαίνεται με κόκκινες κηλίδες, και η εκφραστική ένταση στο πρόσωπο. Ο πλαστικός χαρακτήρας της ζωγραφικής συνδέει τις τοιχογραφίες του παρεκκλησίου με τη ζωγραφική των Αγίων Αποστόλων στο Pec (γύρω στα 1260) και κυρίως με τις τοιχογραφίες της Sopocani (γύρω στα 1265), κορυφαία έργα την περίοδο αυτή (Djuric - Zirkovic - Korac 1990, εικ. 16, 23, 24. Djuric 1963, πιν. XXXII, XXXV).

Η υψηλή ποιότητα των τοιχογραφιών του παρεκκλησίου τις κατατάσσουν - παρά τη μικρή τους έκταση - στα αριστουργήματα της μνημειακής ζωγραφικής του τρίτου τέταρτου του 13ου αιώνα (1260-1270). Πιθανότατα μάλιστα ο ανώνυμος καλλιτέχνης των τοιχογραφιών αυτών να συνδέεται με ένα από τα μεγαλύτερα καλλιτεχνικά κέντρα του Βυζαντίου, τη Θεσσαλονίκη, απ΄όπου προσεκλήθη για τη διακόσμηση του παρεκκλησίου (Djuric 1964, σ. 63. Bogdanovic - Djuric - Medakovic 1978, σ. 60).

Βιβλιογραφία: Djuric 1964, σ. 61-65, εικ.2-5. Djuric 1976, σ. 53-54,εικ.32. Bogadanovic - Djuric - Madakovic, 1978, σ.60, εικ. 38.
E.N.T.
Κατάλογος εκθεμάτων Μονής Xιλανδαρίου
13ος αιώνας

 

The Authentic Greek New Testament Bilingual New Testament I

Icon of the Mother of God and New Testament Reader Promote Greek Learning
Three Millennia of Greek Literature

Learned Freeware

 

Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218aa3.asp