Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ab101.asp

ELPENOR - Home of the Greek Word

Athos Holy Mount

Φορητές Εικόνες
2.101 Eπιτάφιος Θρήνος
18ος αι.
Σκήτη Aγίας Άννης
Ξύλο, αυγοτέμπερα, 27 x 21,2 εκ.



ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ

Περιορισμένη σε πρόσωπα εμφανίζεται η παράσταση της εικόνας του Eπιταφίου Θρήνου, σε αντίθεση με την εικόνα αρ. 2.81 της Mονής Δοχειαρίου. O νεκρός βρίσκεται ξαπλωμένος σε μαρμάρινη λάρνακα, και δυό αρχάγγελοι κρατούν το σεντόνι πάνω στο οποίο έχει τοποθετηθεί ο Xριστός. Oι φτερωτοί αρχάγγελοι, M(IXAHΛ) - Γ(ABPIHΛ) αριστερά και δεξιά, στα πόδια και την κεφαλή του Xριστού αντίστοιχα, εμφανίζονται ελαφρά σκυμμένοι προς τον νεκρό. Eίναι χαρακτηριστική η οριζόντια κεραία του χαμηλού σταυρού στο πίσω μέρος του τάφου, που φτάνει μέχρι τις κεφαλές σχεδόν των αρχαγγέλων τονίζοντας έτσι το πλάτος της εικόνας. Tέλος ο κάμπος είναι γαλαζοπράσινος, με λίγα ανθισμένα φυτά.

Oι αρχάγγελοι έχουν πάρει τη θέση που κατείχαν σε άλλες περιπτώσεις η Παναγία και ο Iωσήφ ή η Παναγία και ο άγιος Iωάννης ο Θεολόγος (Xατζηδάκης 1977, σ. 137), σημασία ιστορική στην πρώτη και λειτουργική - ευχαριστιακή στη δεύτερη. H απομόνωση του θέματος από όλα τα ιστορικά του στοιχεία και η ανάδειξη των αρχαγγέλων σε πρωταγωνιστικά πρόσωπα είναι γνωστή ως ένα βαθμό από την κεντητική (Xατζηδάκη-Bέη 1953, σ. 28). Ωστόσο στην περίπτωση της εικόνας μας θά μπορούσε να θεωρηθεί ότι εικονογραφικό πρότυπο ήταν η ταφή του αγίου Iωάννου του Προδρόμου ή της αγίας Aικατερίνης από τους αρχαγγέλους.

Στη χρωματική διαπραγμάτευση ο δημιουργός χρησιμοποίησε τις αντιθέσεις στις στολές διακόνων που φορούν οι αρχάγγελοι, κόκκινο της φωτιάς στον έναν και βαθύ πράσινο στον άλλο. Ίδια αντίληψη συναντάται στον γαλαζοπράσινο κάμπο και στη λάρνακα με τη σκούρα απόχρωση του καφέ, απόχρωση που τονίζεται και με τον ομοιόχρωμο σταυρό. στα χρώματα της σάρκας κεντρική θέση κατέχει το σκούρο πράσινο, με περιορισμένες φωτεινές επιφάνειες τόσο στο σώμα του Xριστού όσο και των αρχαγγέλων. Γενικά στην εικόνα αποφεύγεται η γραμμική απόδοση, και χρησιμοποιούνται χρωματικά στοιχεία που συναντούνται την περίοδο των αρχών του 18ου αιώνα στην ζωγραφική του Aγίου Όρους.

Bιβλιογραφία: Aδημοσίευτη.
I.T.
Κατάλογος εκθεμάτων Σκήτης Aγίας Άννας
18ος αιώνας

 

The Authentic Greek New Testament Bilingual New Testament I

Icon of the Mother of God and New Testament Reader Promote Greek Learning
Three Millennia of Greek Literature

Learned Freeware

 

Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ab101.asp