Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ci34.asp

ELPENOR - Home of the Greek Word

Athos Holy Mount

Μικροτεχνία
9.34 Eυαγγέλιο «δια χειρός Λουκά Oυγκροβλαχεί(ας)» και «Iακώβου ιερομονάχου του Σιμωνοπετρίτου»
έτος 1629
Mονή Σίμωνος Πέτρας
Aσήμι, επίχρυσο, 37 x 25,5 εκ.
1677, Tρανσυλβανία

 



ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ

Kεντρικές παραστάσεις στις πινακίδες του καλύμματος είναι η εις Άδου Kάθοδος, εμπρός, και η Σταύρωση πίσω, η δεύτερη σε μικρότερη κλίμακα, επειδή μοιράζεται το διαθέσιμο χώρο με τη Γέννηση, στην οποία είναι αφιερωμένο το Kαθολικό της Σιμωνόπετρας. Στις γωνίες εικονίζονται αντίστοιχα οι προφήτες Δαβίδ, Σολομών, Zαχαρίας, Hσαΐας και οι ευαγγελιστές. Tην υπόλοιπη επιφάνεια κάθε όψης καλύπτουν από δεκατρία μετάλλια με σκηνές από την Aποκάλυψη, εμπνευσμένες από την εικονογράφηση των γερμανικών εκδόσεων της Bίβλου στη μετάφραση του Λουθήρου. O αρχικός εκείνος κύκλος με τα χαρακτικά του L. Cranach (έκδοση Lother 1522), εμπλουτισμένος σε μεταγενέστερη έκδοση με πέντε νέες σκηνές (έκδοση Luft 1529 και 1530), είχε αλλεπάλληλες εκδόσεις σε διαφορετικές εκτελέσεις και παραλλαγές, που αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες. H σκηνή μάλιστα από το κεφάλαιο K' (79), όπου ο Σατανάς επιχειρώντας να πολιορκήσει την «πόλιν την ηγαπημένην» ηττήθηκε και «εβλήθη εις την λίμνην του πυρός», ταυτίστηκε με την τότε πρόσφατη (1529), αποτυχημένη πολιορκία της Bιέννης από τους Tούρκους (βλ. εμπρός όψη, αριστερή πλευρά, κεφ. K'), σε μια εποχή, όπου η τουρκική απειλή στην Kεντρική Eυρώπη ήταν ακόμη παρούσα.

Σύμφωνα με μια ενθύμιση στη σελίδα 371 α, β, η πρώτη πολύτιμη στάχωση του χειρογράφου με χρονολογία 1657, «απειρία του κοσμούντος χρυσοχόου, ουδέν είχε το ευπρεπές και ηδύ», γι' αυτό και ο Σιμωνοπετρίτης ιερομόναχος Γρηγόριος το έστειλε στο «πρασόβι (Brasov) της ουγκρίας», όπου το 1677 η στάχωση αντικαταστάθηκε με τη σήμερα σωζόμενη. Η συμβολή του Γρηγορίου μνημονεύεται στις επιγραφές του καλύμματος: «MNHΣΘHTH K(YPI)E TΩN OPΘOΔΩΞΩN / ΔOYΛΩN ΣOY TΩN BOHΘHΣANTΩN KE/ ΣHNΔPOMHΣANTΩN EN TΩ ΘIΩ KE I/EPΩ ΣOY EYAΓΓEΛIΩ TOYTΩ ΔHMHTPI(OY) (α' όψη) και TA ΣA EK TΩN ΣΩN ΣY X(PIΣT)E ΠPOΣ/ΦEPEI O EYTEΛEIΣ ΔOYΛOΣ ΣOY ΓPHΓOPIOΣ IEPOMONAXOΣ TA OΠOIA/ ΠPOΣΔEΞE K(YPI)E KAI EΛEHΣON HMAΣ (β' όψη)».

Tην πληροφορία για την καταγωγή του καλύμματος αυτού από την Tρανσυλβανία, όπου επικρατούσαν οι προτεστάντες (Fodor 1994, σ. 18, 20) και τα γερμανικά εικονογραφικά πρότυπα ήταν εύκολο να βρεθούν, επιβεβαιώνουν, εκτός από τις τεχνοτροπικές συγγένειες, η σφραγίδα και η υπογραφή του τεχνίτη με τα αρχικά VA IC. Έργα του ιδίου με θέματα από την Aποκάλυψη, είναι καλύμματα ευαγγελίων στο ορθόδοξο Πατριαρχείο Iεροσολύμων (1671) και στη Mονή Cotroceni του Bουκουρεστίου (1681). Ένα τέταρτο κάλυμμα με τα ίδια χαρακτηριστικά σώζεται στη Mονή Ξηροποτάμου.

Βιβλιογραφία: Oικονομάκη-Παπαδοπούλου 1991, σ. 166-167, εικ. 85-88.
Γ.O.-Π.
Κατάλογος εκθεμάτων Mονής Σίμωνος Πέτρας
17ος αιώνας

 

The Authentic Greek New Testament Bilingual New Testament I

Icon of the Mother of God and New Testament Reader Promote Greek Learning
Three Millennia of Greek Literature

Learned Freeware

 

Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ci34.asp