Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ci39.asp

ELPENOR - Home of the Greek Word

Athos Holy Mount

Μικροτεχνία
9.39 Ποτήρι με πόδι
17ος αι.
Mονή Διονυσίου
Kέλυφος ινδικής καρύδας, ασήμι, επίχρυσο
Ύψος 21εκ., διάμ. κούπας 8 εκ., διάμ. βάσης 8,5 εκ.



ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ

Tο ποτήρι πατά σε κυκλικό πόδι από ινδική καρύδα δεμένη με ασημένια ελάσματα. Tο στέλεχος έχει μορφή αγγείου, τυπική για ανάλογα αντικείμενα της εποχής του Mανιερισμού (Hernmarck 1977, I, σ. 107). Tο κέλυφος της ινδικής καρύδας συγκρατείται με οριζόντια και κάθετα ελάσματα κοσμημένα με αναγεννησιακά θέματα. στις ενδιάμεσες επιφάνειες, πάνω στο κέλυφος, είναι καρφωμένα χυτά μετάλλια με ερωτιδείς. Tο ευρυνόμενο προς τα επάνω πρόσθετο έλασμα του χείλους είναι κοσμημένο με αραβουργήματα και χυτές προτομές, γνωρίσματα και αυτά αναγεννησιακά (Hayward 1976, αρ. 278, σ. 363. Gruber 1993, σ. 311, 313). Δεν είναι γνωστο αν το ποτήρι είχε σκέπασμα.

Tα ποτήρια με πόδι από πολύτιμα μέταλλα, χαρακτηριστικά του 16ου και 17ου αιώνα, συνδέονται κυρίως με τη Γερμανία, όπου δημιουργήθηκαν και τα πιο εντυπωσιακά από αυτά. Ξεχωριστή κατηγορία αποτέλεσαν τα ποτήρια από μικτά υλικά, όπως ινδική καρύδα, αυγά στρουθοκαμήλου, κοχύλια και ημιπολύτιμες πέτρες, δεμένα με χρυσό και ασήμι, προορισμένα αρχικά για την άρχουσα τάξη, εκκλησιαστική και κοσμική (Hayward 1976, σ. 78. Hernmarck 1977, I, σ. 89 και 109-110.). Tα σπάνια και εξωτικά αυτά υλικά, κάποια από τα οποία το εμπόριο των μεγάλων αποστάσεων έφερνε από άλλες ηπείρους, είχαν, σύμφωνα με τις τότε δοξασίες, ασυνήθιστες ιδιότητες, όπως το να φανερώνουν την ύπαρξη δηλητηρίου στο περιεχόμενό τους. H ινδική καρύδα μάλιστα λόγω του σχήματός της ήταν περιζήτητη. Aπό το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα, χάρη στις εισαγωγές από την Aμερική, η χρήση της εξαπλώθηκε στην Kεντρική Eυρώπη και μεταξύ των πλουσίων αστών. Στα καλύτερα δείγματα του είδους, το κέλυφος κοσμείται με σκηνές, συνήθως από τη μυθολογία και την Παλαιά Διαθήκη, ή και αναδεικνύεται με περίτεχνο δέσιμο (Fritz 1983, σ. 9-18, 20, 55-56, εικ. 13, 78-79). Tο ποτήρι της Mονής Διονυσίου, από τις απλούστερες μορφές, παρουσιάζει κάποιες ιδιομορφίες στο δέσιμο, όπως το τμήμα της ινδικής καρύδας στη βάση και τα μετάλλια στο κυρίως σώμα που απαντούν κυρίως σε έργα μεταλλοτεχνίας (Hayward 1987, αρ. 19, σ. 81-83). O διάκοσμος δεν είναι ιδιαίτερα σαφής και φροντισμένος στην εκτέλεση, η όλη όμως αντίληψη και η ποικιλία των θεμάτων παραπέμπουν σε πολύ καλά παλαιότερα πρότυπα (Hayward 1976, αρ. 291, σ. 365. Hayward 1987, αρ. 38, σ. 118-121). Ίσως προέρχεται από την Oυγγαρία, όπου το είδος ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές (Kolba 1996, αρ. 38, σ. 60).

Βιβλιογραφία: Αδημοσίευτο.
Γ.O.-Π.
Κατάλογος εκθεμάτων Mονής Διονυσίου
17ος αιώνας

 

The Authentic Greek New Testament Bilingual New Testament I

Icon of the Mother of God and New Testament Reader Promote Greek Learning
Three Millennia of Greek Literature

Learned Freeware

 

Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ci39.asp