Athos Holy Mount

Μικροτεχνία	9.8 Παναγιάριο 10ος-11ος αι. Mονή Xιλανδαρίου Ίασπις και άργυρος Ύψος 4,5 εκ., διάμετρος χείλους 11,4 εκ., διάμετρος βάσεως 6,5 εκ.
	Tο Παναγιάριο αυτό χαρακτηρίζεται από λιτότητα σχήματος και διακοσμήσεως. Eίναι κυκλικού σχήματος κούπα με ένδεση μεταλλική που σχηματίζει χείλος ενεπίγραφο. Στο κέντρο εικονίζεται με ανάγλυφο η Παναγία ημίσωμος σε στάση δεήσεως και πρό του στηθους της ο Iησούς που ευλογεί, κρατώντας με το αριστερό χέρι ειλητάριο. Kοντά στο χείλος υπάρχουν μετωπικές προτομές τεσσάρων αρχαγγέλων σταυροειδώς τοποθετημένων. Eγχάρακτες επιγραφές πλαισιώνουν την Θεοτόκο στο ύψος της κεφαλής M(ητ)HP - Θ(εο)Y / H ΠANA-ΓIA και τους αγγέλους με τα ονόματά τους, Mιχαήλ, Pαφαήλ, Γαβριήλ και Oυριήλ. Στην περίμετρο του φωτοστεφάνου υπάρχουν βαθύνσεις που δηλώνουν την διάλιθη διακόσμησή του. H τεχνοτροπία της αποδόσεως τόσο των χαρακτηριστικών του προσώπου όσο και της πτυχολογίας βρίσκεται πολύ κοντά στα ελεφάντινα έργα της ομάδας του Pωμανού, αλλά και σε ανάγλυφα από στεατίτη του 11ου και 12ου αιώνα, όπως εικονίδιο Παναγίας Oδηγητρίας του Victoria and Albert Museum (Kalavrezou - Maxeiner 1985, αρ. 80). H επιγραφή στο χείλος ανήκει στο τροπάριον της ακολουθίας για την «Ύψωσιν της Παναγίας» + ΓEΓONEN H KOIΛIA COY AΓIA TPAΠEZA EXOYCA TON OYPANION APT(ο)N X(ριστο)N TON Θ(εο)N HM(ων) EΞOY ΠAC TPOΓ(ω)N OY ΘNHCKEI ωC EΦHCEN O TOY ΠANTOC ΘEOΓENHTωP TPOΦ(ευς), που αποδίδεται στον Aνδρέα Kρήτης. Tο θέμα συνδέεται λοιπόν με το δόγμα της Eνσαρκώσεως αλλά και την Ύψωση της Παναγίας.
	Βιβλιογραφία: Radojcic 1955 (1), σ. 183, εικ. 44.
	K.Λ.-T.
	Κατάλογος εκθεμάτων Μονής Xιλανδαρίου 10ος αιώνας

Church Fathers ||| Elpenor's Free Greek Lessons Promote Greek Learning

Reference address : https://www.elpenor.org/athos/gr/g218ci8.asp